Πολλές είναι οι απορίες που έχουν ειπωθεί με διάφορους τρόπους όσον αφορά τη συμπεριφορά και το χαρακτήρα μας στις ημέρες που διανύουμε . Βέβαια έχει δημιουργηθεί ένα χάσμα επικοινωνίας που επιρρεάζει τις καθημερινές επικοινωνίες . Για να δούμε . . .
Στα κοινωνικά σύνολα υπάρχουν διακρίσεις και διαφοροποιήσεις . Αναμφίβολες λοιπόν οι αντιθέσεις . Ας τονίσουμε εδώ πως ο τρόπος που χειριζόμαστε τις συγκεκριμένες έννοιες αποδίδουμε και μια ταυτότητα , δηλαδή το τι ακριβώς θέλουμε να πετύχουμε . Αναλύοντας με λογική σειρά τις διακρίσεις και τις διαφοροποιήσεις καθώς και τις αντιθέσεις σε ένα κοινωνικό σύνολο αντιλαμβανόμαστε τη λεπτή διαφορά που τις χωρίζει ανάλογα με το πως τις πλησιάζουμε για να τις καταλάβουμε . Αντιθέτως ας ξεχωρίσουμε εδώ τη τελική πράξη , το σκοπό μας .
α) Διάκριση
Ένα κοινωνικό σύνολο μπορεί να απαρτιστεί από δύο και πάνω άτομα με κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που δομούν τις καθημερινές πράξεις , τις σκέψεις , την επικοινωνία . Το τρόπο τους δηλαδή . Ως προς τη διάκριση όμως των ανθρώπων αναφερόμαστε ως προς το πως διαχωρίζονται . Σε τι υπο – ομάδες στις οποίες αποδίδονται χαρακτηριστικά της υπό-ομάδας .
β) Διαφοροποίηση
Με τον όρο διαφοροποίηση αναφερόμαστε σε κοινές συνιστώσες μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο που μεταβάλλονται στη πορεία . Μπορούν να μεταβληθούν μέσα από διαφορετικές ενέργειες που κάνουν . Για παράδειγμα , στο σχολείο τα παιδιά τελειώνουν το λύκειο μαζί , θεωρητικά πάντα , στη πορεία των χρόνων όμως αναπτύσσουν τις δικές τους δυνατότητες και ικανότητες στο χώρο της ζωής . Ακολουθούν τα δικά πιστεύω , το καταδύναμι , έως φτάσουν στο τελικό τους σκοπό έτσι όπως το ορίζει ο κάθε άνθρωπος .
γ) Αντιθέσεις . Μπορούμε να τις πούμε , εφόσον μας επιτραπεί η ελεύθερη μετάφραση , κοινωνικές διαφωνίες . Δηλαδή σε πράξεις μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο που θα μπορούσαν να φέρουν αποτέλεσμα αρνητικό , ανάλογα με την ένταση που έχουν . Παράδειγμα τέτοιο μπορεί να οριστεί η αντίθεση μεταξύ των φτωχών και του πλούσιου . Του ασφαλισμένου και του ανασφάλιστου . Ενός ανθρώπου που πραγματώνει μία σχέση ενώ υπάρχουν άνθρωποι που κλείνονται στον εαυτό του .
Τι είναι αυτό που συνέβει στη χώρα μας με τρόπο τέτοιον ώστε όλοι να αντιλαμβανόμαστε την ένταση και τη δυσκολία στους άγραφους κανόνες συμπεριφοράς της κοινωνίας . Πίσω από την οργή και την αγανάκτηση ποιος ο ρόλος του χάσματος των γενεών ; Συνήθως αισθανόμαστε τη συμπεριφορά των ανθρώπων γύρω μας . Όπως σε μια διαφωνία πολύ πιθανό να έχουμε μια ένταση , να συσωρεύουμε τα αρνητικά των καταστάσεων , εικόνες να τις δούμε σε επανάληψη στον ύπνο μας . . . η λεγόμενη ψυχοσωματική . Μπορούμε με αυτό το τρόπο να ορίσουμε μέσω της ψυχοσωματικής το χάσμα των γενεών .
Δεδομένο εργαλείο όμως διερεύνησης τέτοιων χασμάτων είναι η επικοινωνία . Μία από τις πιο απλές και καθημερινές διαφοροποιήσεις που συναντούμε κάθε μέρα έξω είναι οι ποικιλία των διαφόρων ηλικιών και των δύο φύλων . Η ανάπτυξη του ανθρώπου οδεύει βέβαια από τη πρώτη στιγμή της γέννησης του στην ολοκλήρση της . Ο νόμος της φύσης λειτουργεί και στη συμπεριφορά . Πιο συγκεκριμένα η γενιά της δεκαετίας του 80 έχει λάβει διαφορετική σχολική εκπαίδευση από αυτές της δεκαετίας του 70 ή του 60 σε σχέση με αυτές της δεκαετίας του 90 ή της πρώτης δεκαετίας του 2000 .
Δεν πρέπει να μας ξεφεύγουν οι τάσεις ζωής της κάθε δεκαετίας . Από το ροκ εν ρολ , τη ντίσκο μέχρι τη σύγχρονη μουσική . Ο τρόπος διασκέδασης διαφέρει καθώς και ο τρόπος συμπεριφοράς . Βλέπουμε ότι από το 60 ξεκινάει σιγά σιγά ένα άνοιγμα στο χαρακτήρα της κάθε γενιάς . Καθώς σε αυτό συνέλαβαν τα τεχνολογικά μέσα της εποχής , ο ρουχισμός ( μόδα ) , η μουσική , η διατροφή , η γνώση , ο τρόπος εκπαίδευσης και γενικότερα η εκπαίδευση . Δεν μπορούν να λείψουν και οι πολιτικές καταστάσεις της κάθε εποχής .
Αναφέροντας όλα τα παραπάνω μπορούμε να καταλάβουμε ένα ακόμη . Τα σύγχρονα παιδιά λειτουργούν οπτικοακουστικά σε σχέση με τη γενιά του 80 ή του 90 . Έχουν πρόσβαση πιο εύκολα σε ηλικία σε πιο νεαρά ηλικία . Επίσης τα μηνύματα της εποχής άλλαξαν . Τα όχι στη τρομοκρατία , υπέρ στην ελευθερία του λόγου ( κάτι που το βίωσαν πιο παλιές γενιές ) , πολυπολιτισμικότητα . Είναι όροι που απαιτούν ένα συγκεκριμένο δεδομένο πληροφοριών όπως και τρόπο ζωής . Το παιχνίδι βέβαια δεν μπορεί να λείψει από εδώ . Σε πιο παλιές εποχές το παιχνίδι ήταν πιο ανέμελο . Στις αλάνες ή στα γρασίδια . Μια γρατσουνιά δεν σήμαινε και πολλά . Τώρα συνήθως είναι πίσω από μια οθόνη .
Κυρίως βέβαια ας μη ξεχνάμε το τρόπο ζωής πως έχει διαφοροποιηθεί . Ταυτόχρονα έχει αυξηθεί το λεξιλόγιο στη καθημερινότητα , όπως και οι ανάγκες . Για αυτό άλλωστε το κλειδί που μπορούμε να δώσουμε ως τη μείωση του χάσματος είναι η κοινωνικοποίηση με ποιοτικά μέσα , δηλαδή λέξεις για απλές συζητήσεις με αρχή και τέλος . Άνοιγμα του χαρακτήρα μας με την εύρεση νέων ενδιαφερόντων που δεν κάναμε παλιά . Δεν αποκλείουμε από τις συζητήσεις μας τα μικρά παιδιά . Απλά τα μιλάμε με τρόπο ήρεμο και κατανοητό . Δεν κερδίζουμε κάτι με το να δημιουργούμε χάσματα επικοινωνίας . Η επικοινωνία είναι ο τρόπος που εκφραζόμαστε . Εκτονώνουμε τα συναισθήματα μας . Τις σκέψεις μας . Με το να αποκλείουμε συχνά ένα παιδί πολύ πιθανό να οδηγηθεί σε μια συμπεριφορά πιο απότομη μεγαλώνοντας ή πολύ απλά να ξεσπάει με άσχημο τρόπο στο κοινωνικό του περίγυρο .
Όσον αφορά τη χώρα μας αυτό που ονομάζουμε αλληλεγγύη , κατανόηση φροντίδα εντοπίζουμε χάσματα τα οποία μπορούμε να αποκαλέσουμε χάσματα αναγκών . Δεν βιώσαμε όλοι τις ίδιες ανάγκες κατά τους καιρούς που πέρασαν . Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την έξαρση μιας πιο εγωιστικής συμπεριφοράς απέναντι στο συνάνθρωπο μας και τη κατάληξη της απομόνωσης να εκφράζεται μέσα από το θυμό , την ανέχεια . . . φαινόμενα κοινωνικά σε συσσώρευση στην εποχή μας .
Θα κλείσουμε με κάτι απλό και καθημερινό από τα παιδικά μας χρόνια . Δεν είναι ντροπή να ρωτάς ότι δεν γνωρίζεις . Η συζήτηση συσφίγγει την ανθρώπινη σχέση καθώς και τη διαπροσωπική σχέση . Πολλές φορές με τις λέξεις που εκφράζουν ανάγκη όπως το κουράστηκα ή το πεινάω έχει να κάνει και με μια βαθύτερη έλλειψη αυτή της έλλειψης επικοινωνίας . Γι αυτό και επιμένουν να υφίστανται και να γίνονται πιο έντονα .
Ιωάννης Αντωνόπουλος - Ψυχολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου